DISM (Deployment Imaging Service and Management Tool), Windows işletim sisteminin bakımını ve onarımını sağlamak amacıyla kullanılan güçlü bir araçtır. Bu araç, sistem dosyalarını onarmak, görüntüleri yönetmek, sürücüleri eklemek ve sistemin performansını iyileştirmek için kullanılır. Özellikle Windows’un yavaşlaması veya beklenmedik hatalarla karşılaşmanız durumunda, DISM araçları, sistemin sağlıklı çalışmasına yardımcı olmak için kritik bir öneme sahiptir.

/ONLINE ve /CLEANUP-IMAGE parametreleri ile birlikte kullanılan /CHECKHEALTH komutu, Windows’un sağlık durumunu kontrol eder, bozuklukları belirler ve onarım ihtiyacı olup olmadığını bildirir. Aşağıda, bu komutun detaylarını ve kullanımını geliştirilmiş şekilde bulabilirsiniz.

DISM Komutunun Temel İşlevi

DISM, genellikle sistemdeki bozulmuş veya eksik dosyaları onarmak amacıyla kullanılır. Bu tür bozukluklar, Windows’un düzgün çalışmasını engelleyebilir. DISM, bu bozuklukları tespit etmek, onarmak ve iyileştirmek için güçlü bir araçtır.

/ONLINE Parametresi:

Bu parametre, DISM komutlarının canlı (aktif) Windows işletim sistemi üzerinde çalıştırılacağını belirtir. Yani, şu an çalışmakta olan Windows sürümüne yönelik işlem yapılır.

/CLEANUP-IMAGE Parametresi:

Bu parametre, Windows’un görüntüsünü (yani işletim sistemini) temizler ve optimize eder. Sistem dosyalarını tarar, gereksiz veya bozuk dosyaları kaldırır ve işletim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olur.

/CHECKHEALTH Parametresi:

Bu parametre, sistem görüntüsünün sağlık durumunu kontrol eder. Windows işletim sisteminin görüntüsünü tarayarak olası bozuklukları ve hataları tespit eder. Eğer bozulmuş dosyalar veya hatalar varsa, rapor eder, ancak onarım işlemi yapmaz. Bu, sistemin onarılmadan önceki durumunu gözlemlemenize yardımcı olur.

Komutun Kullanım Adımları

1. Komut İstemcisini Yönetici Olarak Açma:
   • Başlat Menüsünü Açın: Windows tuşuna basın ve “cmd” yazın.
   • Komut İstemcisini Yönetici Olarak Başlatın: Komut İstemcisi (Command Prompt) üzerine sağ tıklayın ve Yönetici olarak çalıştır seçeneğini seçin. Yönetici yetkisi, sistem dosyalarına müdahale etmenizi sağlar.
2. DISM Komutunu Yazın: Komut istemcisine şu komutu yazın ve Enter tuşuna basın: DISM /ONLINE /CLEANUP-IMAGE /CHECKHEALTH Bu komut, mevcut Windows işletim sisteminizi tarayacak ve sağlık durumunu kontrol edecektir.
3. İşlem Sonuçlarını Bekleyin: Komut, birkaç dakika sürebilir. İşlem tamamlandığında, ekranda şu türde mesajlar görebilirsiniz:
   • “The component store is healthy”: Sistemde herhangi bir sorun yok, sağlık durumu iyi.
   • “The component store is repairable”: Bir sorun var ancak onarılabilir.
   • “The component store is corrupted”: Sistem bozuk, ancak daha ileri düzeyde onarım gerekebilir.

Komut Çıktılarının Anlamı

• “The component store is healthy” (Sağlıklı): Bu mesaj, sisteminizde herhangi bir bozulma olmadığını ve Windows’un düzgün çalıştığını belirtir. Bu durumda başka bir işlem yapmanıza gerek yoktur.
• “The component store is repairable” (Onarılabilir): Eğer sistemde bir sorun tespit edilirse, bu mesaj görüntülenir. Bu, Windows’un bazı bileşenlerinin bozuk olduğu ancak /RESTOREHEALTH gibi ek komutlar ile onarılabileceği anlamına gelir.
• “The component store is corrupted” (Bozuk): Eğer sistem dosyalarınız bozulmuşsa, bu mesaj görüntülenir. Bu durumda, /RESTOREHEALTH komutu ile derinlemesine bir onarım yapmanız gerekebilir.
• “The operation completed successfully” (İşlem başarılı): Bu mesaj, DISM komutunun başarıyla tamamlandığını ve gerekli kontrolün yapıldığını bildirir.

Komutun Sonrasındaki Adımlar

Eğer /CHECKHEALTH komutu herhangi bir sorun tespit ederse, bu durumda bir onarım işlemi başlatmanız gerekebilir. Bu amaçla /RESTOREHEALTH komutunu kullanabilirsiniz.

/RESTOREHEALTH Komutunun Kullanımı:

Eğer bozukluklar tespit edilirse, bu komut sistemin bozuk dosyalarını onarmaya çalışacaktır. Komut şudur:

DISM /ONLINE /CLEANUP-IMAGE /RESTOREHEALTH

Bu komut, Windows dosya sistemini onarmaya başlar. Onarım işlemi sırasında, DISM internetten eksik dosyaları indirebilir ve bunları sisteminize entegre edebilir. Bu işlem de birkaç dakika sürebilir ve başarılı bir şekilde tamamlandığında, “The restore operation completed successfully” mesajı alırsınız.

DISM Komutunun Diğer Parametreleri

DISM, sadece /CHECKHEALTH ile sınırlı değildir. İşte diğer yaygın parametreler:

1. /SCANHEALTH:
   • Bu parametre, Windows görüntüsündeki sağlık sorunlarını tarar. /CHECKHEALTH‘ten daha derin bir tarama yapar. Ancak /RESTOREHEALTH‘ten önce kullanılmaz.
   • Kullanımı: DISM /ONLINE /CLEANUP-IMAGE /SCANHEALTH
2. /CLEANUP-IMAGE:
   • Bu, bozulmuş sistem dosyalarını temizler ve yedeklemeleri kaldırır. Bilgisayarınızdaki gereksiz dosyaları ortadan kaldırarak sistemin daha hızlı çalışmasını sağlar.
   • Kullanımı: DISM /ONLINE /CLEANUP-IMAGE /CLEANUP
3. /RESTOREHEALTH:
   • Bu komut, bozulmuş dosyaları onarmak için kullanılır. Sağlık kontrolü sırasında bozulma tespit edilirse, bu komut çalıştırılarak sistem yeniden sağlıklı hale getirilebilir.
   • Kullanımı: DISM /ONLINE /CLEANUP-IMAGE /RESTOREHEALTH
4. /ADD-PACKAGE:
   • Bu komut, belirli bir Windows güncellemesini veya bileşenini eklemek için kullanılır. Yeni özellikler veya güncellemeler eklemek için faydalıdır.
   • Kullanımı: DISM /ONLINE /ADD-PACKAGE /PACKAGEPATH:"C:\DosyaYolu\paket.cab"

Windows Güncellemeleri ve DISM

DISM komutları, Windows güncellemeleri ve yamanmış dosyalarla birlikte çalışabilir. Eğer bozukluklar internet üzerinden indirilebilen güncellemelerle çözülebiliyorsa, DISM, doğru güncellemeleri otomatik olarak indirir.

Güncellemeler için Kendi Kaynağınızı Belirtme:

Eğer Windows Update üzerinden alınamayan güncellemeleri almak istiyorsanız, DISM komutlarına kaynak dosyalarını belirtebilirsiniz.

Örneğin, sistem dosyalarının olduğu bir yedeği veya bir ISO dosyasını belirterek, şu şekilde bir komut kullanabilirsiniz:

DISM /ONLINE /CLEANUP-IMAGE /RESTOREHEALTH /SOURCE:"C:\Path\to\your\sources\install.wim"

Bu, yerel bir kaynağı kullanarak onarım yapmanıza olanak sağlar.

Sonuç:

DISM /ONLINE /CLEANUP-IMAGE /CHECKHEALTH komutu, Windows’un düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için etkili bir araçtır. Bu komut sayesinde, sistem dosyalarındaki bozulmalar, hatalar veya eksiklikler tespit edilebilir ve gerekirse onarılabilir. Eğer sistemde ciddi bozukluklar tespit edilirse, /RESTOREHEALTH gibi ek komutlarla daha derinlemesine onarımlar yapılabilir.

DISM, Windows’un bakımında önemli bir yer tutar ve bu tür komutlar, bilgisayarınızın uzun vadeli sağlığını korumaya yardımcı olabilir.