İnternetin temel taşı olan IPv4 (İnternet Protokolü sürüm 4), cihazların birbirleriyle haberleşmesini sağlayan adresleme sistemidir. İnternet üzerindeki tüm bilgisayarlar, sunucular ve ağ cihazları bir IPv4 adresi kullanarak tanımlanır.

Ancak IPv4 adreslerinin sayısı sınırlıdır ve bu durum, uzun vadede IPv6 gibi yeni nesil protokollere geçişi zorunlu kılmıştır.

Bu yazıda IPv4 adresinin yapısını, ikili gösterimini, sınıflarını, subnetting kavramını ve tarihçesini detaylıca inceleyeceğiz.

IPv4 Adresinin Yapısı

Bir IPv4 adresi, noktalarla ayrılmış dört adet sekizlik gruptan (oktet) oluşur.
Her sekizlik, 0 ile 255 arasında bir sayı olabilir.

Örnek IPv4 Adresi:

185.107.80.231

Her sekizlik 8 bit uzunluğundadır ve bu dört sekizlik birleştiğinde toplamda 4 x 8 = 32 bit olur.

Bu adresleme sayesinde yaklaşık 4.3 milyar benzersiz IPv4 adresi üretilebilir.

IPv4 Adresinin İkili Temsili

Bilgisayarlar verileri ikili (binary) formatta işler. IPv4 adresindeki her sekizlik, 8 bitlik bir sayı olarak temsil edilir.

Örnek IPv4 Adresi: 185.107.80.231

Her sekizliği ikili gösterime çevirirsek:

• 185 → 10111001
• 107 → 01101011
• 80 → 01010000
• 231 → 11100111

Bu durumda, tam IPv4 adresinin ikili gösterimi şöyledir:
10111001.01101011.01010000.11100111

IPv4 Adres Sınıfları

IPv4 adresleri belirli sınıflara ayrılır ve her sınıfın kendine özel bir amacı vardır:

Sınıf	Aralık	Kullanım Alanı
A	0.0.0.0 – 127.255.255.255	Büyük ağlar, internet servis sağlayıcıları
B	128.0.0.0 – 191.255.255.255	Orta ölçekli ağlar
C	192.0.0.0 – 223.255.255.255	Küçük ölçekli ağlar
D	224.0.0.0 – 239.255.255.255	Multicast (çoklu yayın)
E	240.0.0.0 – 255.255.255.255	Gelecekteki kullanım için ayrılmış

IPv4 Adreslerinin Subnetting ile Bölümlenmesi

IPv4 adresleri subnetting ile daha küçük ağlara bölünebilir. Subnetting sayesinde:

• Ağ güvenliği artırılır.
• Büyük IP blokları daha verimli kullanılır.
• Özel ağlar oluşturularak daha fazla cihaz IP adresi paylaşabilir.

Subnet maskeleri, bir IP adresini ağ ve istemci bölümlerine ayırmaya yardımcı olur. Örneğin:

• 255.255.255.0 subnet maskesi → Ağ kısmı: 192.168.1 ve istemci kısmı: .1 - .255
• 255.255.0.0 subnet maskesi → Daha büyük ağ segmentleri sağlar.

Subnet hesaplamaları genellikle CIDR (Classless Inter-Domain Routing) ile yapılır. Örneğin:
192.168.1.0/24 → /24 gösterimi, ağda 256 IP adresi olduğunu ifade eder.

IPv4’ün Tarihçesi ve IPv6’ya Geçiş

IPv4, 1981 yılında tanımlanmış ve internetin yaygınlaşmasıyla standart hale gelmiştir. Ancak IPv4 adresleri zamanla tükenmeye başladığı için IPv6 geliştirilmiştir.

Özellik	IPv4	IPv6
Adres Uzunluğu	32-bit	128-bit
Adres Formatı	4 oktet, nokta ile ayrılmış	8 grup, iki nokta ile ayrılmış
Örnek Adres	192.168.1.1	2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334
Toplam Adres Sayısı	4.3 milyar	Neredeyse sınırsız
Güvenlik	Daha az güvenlik önlemi	Yerleşik güvenlik özellikleri

IPv6, daha geniş adresleme aralığı ve gelişmiş güvenlik özellikleri ile internetin geleceği için önemlidir.

Sonuç

IPv4 adresleri, internetin temel adresleme sistemlerinden biri olarak halen yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Ancak sınırlı adres kapasitesi nedeniyle IPv6’ye geçiş kaçınılmazdır.

Bu yazıda IPv4 adreslerinin yapısını, ikili gösterimini, sınıflarını, subnetting kavramını ve tarihçesini detaylıca inceledik.