Disk Hatalarını Tespit Etmenin En Kolay Yolu

Windows işletim sisteminde komut istemcisine (cmd) girip chkdsk komutunu çalıştırdığınızda, bilgisayarınızdaki sabit disk(ler) üzerinde dosya sistemi hatalarını, bozuk sektörleri, disk bütünlüğü problemlerini tespit etmek ve gerekirse düzeltmek için kullanılan güçlü bir sistem aracını çalıştırmış olursunuz.

Aşağıda bu komut hakkında detaylı, uzun ve geliştirici bir açıklama bulabilirsiniz:

🛠️ `chkdsk` Komutu Nedir?

📌 Açılımı:

chkdsk, İngilizce “Check Disk” ifadesinin kısaltmasıdır. Tam olarak:

Check Disk → Disk Denetleme Aracı

Bu komut, Windows işletim sistemine gömülü olarak gelen ve disk sürücülerinin dosya sistemi bütünlüğünü denetlemek, hataları onarmak ve bozuk sektörleri analiz etmek için kullanılan bir bakım ve onarım komutudur.

🧩 Ne İşe Yarar?

📂 NTFS veya FAT32 dosya sisteminde oluşabilecek bozulmaları tarar.
⚠️ Disk üzerindeki bozuk sektörleri (bad sector) bulur ve kullanılmaz hale getirir.
🧱 Kaybolmuş kümeleri (lost clusters) tespit eder.
🧹 Sistem çökmesinden sonra oluşan dosya sistemindeki artıkları temizler.
📊 Dosya sisteminin durumunu raporlar.
💾 Bazı durumlarda veri kurtarmaya da yardımcı olabilir.

📥 Nasıl Kullanılır?

1. CMD’yi Yönetici Olarak Açın

Başlat menüsüne cmd yazın.
Komut İstemi’ne sağ tıklayıp “Yönetici olarak çalıştır” seçeneğini seçin.

2. Komutu Girin

chkdsk

Bu şekilde komutu çalıştırdığınızda sadece disk durumunu raporlar, herhangi bir düzeltme yapmaz. Eğer düzeltme yapmak istiyorsanız bazı parametrelerle birlikte kullanmalısınız.

🔧 Önemli Parametreler

Parametre	Açıklama
`/f`	Hataları otomatik olarak düzeltir.
`/r`	Kötü (bozuk) sektörleri bulur ve verileri kurtarmaya çalışır (aynı zamanda `/f`’yi de içerir).
`/x`	Gerekirse sürücüyü ayırır (unmount), `/f` ile birlikte kullanılır.
`/scan`	NTFS disklerde çevrimdışı tarama yapar.
`/spotfix`	Hataları bir sonraki açılışta onarır.

Örnekler:

1. C diskini kontrol et ve hataları düzelt:

chkdsk C: /f

2. C diskini bozuk sektörlerle birlikte kontrol et ve düzelt:

chkdsk C: /f /r

🧠 Ne Zaman Kullanılmalı?

💥 Sistem aniden çöktüğünde (örneğin mavi ekran hataları sonrası)
🔌 Elektrik kesintisi sonrası disk hatası şüphesi varsa
🐢 Bilgisayar yavaş çalışıyorsa veya dosya erişimleri gecikiyorsa
❌ “G:/ konumuna erişilemiyor” gibi hata mesajları alınıyorsa
📁 Dosyalar açılmıyor veya bozuk görünüyorsa

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

chkdsk işlemi bazı disklerde çok uzun sürebilir (özellikle /r parametresi ile).
Sistemin kurulu olduğu sürücüye (örneğin C:) uygulandığında yeniden başlatma gerekebilir.
İşlem sırasında bilgisayarı kapatmak, diske zarar verebilir.

📄 Kayıtları Görüntüleme

chkdsk işlemi tamamlandığında sonuçları genellikle Olay Görüntüleyicisi‘ne de kaydedilir:

Windows + R → eventvwr yazın.
Windows Günlükleri > Uygulama yolunu izleyin.
Kaynak kısmında “Wininit” veya “Chkdsk” olan kayıtları bulun.

📤 Sonuç ve Öneri

chkdsk, Windows’un disk sağlığını kontrol etmek ve düzeltmek için sunduğu en köklü ve etkili araçlardan biridir. Özellikle sistem kararsızlaştığında, açılış problemleri yaşandığında veya veri kayıpları başladığında bu komutu çalıştırmak, hem donanımı hem de verilerinizi koruma altına alabilir.

Düzenli olarak bu komutla disklerinizi denetlemeniz, veri kayıplarını ve performans düşüşlerini önleyici bir bakım olacaktır.

Çift tıklamayla çalışacak bir .bat (toplu iş) dosyası. Bu dosya, sistem diskinin (C:) bütünlüğünü denetler ve hataları otomatik olarak düzeltmeye çalışır.

✅ `chkdsk_C_denetle.bat` İçeriği:

@echo off
echo -----------------------------
echo Disk taraması baslatiliyor...
echo -----------------------------
chkdsk C: /f /r
echo.
echo Tarama tamamlandiysa bilgisayari yeniden baslatmaniz gerekebilir.
pause

💾 Nasıl Kullanılır?

Not Defteri (Notepad) aç.
Yukarıdaki kodu aynen yapıştır.
Dosyayı Farklı Kaydet ile masaüstüne kaydet:
- Dosya adı: chkdsk_C_denetle.bat
- Kayıt türü: Tüm Dosyalar (*.*)
- Kodlama: ANSI
Kaydettiğin .bat dosyasına sağ tıkla → Yönetici olarak çalıştır.
Disk denetimi başlayacak.

Eğer sistem diski C: dışında başka bir sürücüyü taramak istersen, örneğin D:, sadece chkdsk C: satırındaki C: harfini D: olarak değiştirmen yeterlidir.

🔐 Not:

Yönetici yetkisi istemesinin nedeni, disk düzeltme işlemleri sistem dosyalarını etkileyebilir.
Eğer disk aktif olarak kullanılıyorsa, işlemin başlatılması için yeniden başlatma gerekebilir.

Aşağıda, bilgisayardaki tüm sürücüleri otomatik olarak tarayan, her biri için chkdsk komutunu ayrı ayrı çalıştıran gelişmiş bir .bat dosyası paylaşıyorum. Bu dosya her sürücü için chkdsk /f /r çalıştırır ve seni yönlendirerek ilerler.

✅ Gelişmiş `chkdsk_tum_suruculer.bat` İçeriği:

@echo off
title CHKDSK Tüm Sürücüleri Tara
color 0A

echo ===========================================
echo   CHKDSK Tum Suruculer Icin Baslatildi
echo   Bozuk sektor ve dosya sistemi kontrolu
echo ===========================================
echo.

:: Tüm sürücü harflerini al
for /f "tokens=1 delims=:" %%d in ('wmic logicaldisk get name ^| find ":"') do (
    echo ------------------------------------------
    echo %%d surucusu taraniyor...
    echo ------------------------------------------
    chkdsk %%d: /f /r
    echo.
    echo %%d taramasi tamamlandi.
    echo.
    pause
)

echo ===========================================
echo  TUM SURUCULER ICIN TARAMA TAMAMLANDI
echo ===========================================
pause

💾 Nasıl Kurulur ve Kullanılır?

Not Defteri’ni aç.
Yukarıdaki kodu yapıştır.
Farklı Kaydet yaparken:
- Dosya adı: chkdsk_tum_suruculer.bat
- Kayıt türü: Tüm Dosyalar (*.*)
- Kodlama: ANSI
Masaüstüne kaydet.
Sağ tık → Yönetici olarak çalıştır.
Tüm sürücüler için sırasıyla chkdsk çalıştırılır, her sürücü için durup sonuç gösterir.

🧠 Notlar:

chkdsk komutu bazı sürücüler için yeniden başlatma isteyebilir. Evet dersen, sistem bir sonraki açılışta diski kontrol eder.
Komut satırı sürücüleri tek tek işler, veri kaybı yaşanmaması için işlem sırasında bilgisayarı kapatma.

Aşağıda, yalnızca NTFS dosya sistemine sahip sürücüleri tarayacak, her sürücünün sonuçlarını bir log dosyasına kaydedecek ve log dosyasına işlem başladığına dair zaman damgası ekleyecek gelişmiş bir .bat dosyası örneği bulacaksınız. Bu betik, süreci daha otomatik, bilgi dolu ve takip edilebilir hale getirir.

✅ Gelişmiş `chkdsk_advanced.bat` Dosyası

@echo off
title Advanced CHKDSK for NTFS Drives with Logging
color 0A

:: Log dosyasını oluşturmak için zaman damgası ayarla
for /f "tokens=1-4 delims=/ " %%a in ('echo %date%') do (
    set MM=%%a
    set DD=%%b
    set YYYY=%%c
)
for /f "tokens=1-3 delims=:,." %%a in ("%time%") do (
    set HH=%%a
    set Min=%%b
    set Sec=%%c
)
set LOGFILE=%~dp0chkdsk_log_%YYYY%%MM%%DD%_%HH%%Min%%Sec%.txt

echo Advanced CHKDSK işlemi baslatildi...
echo Log dosyasi: %LOGFILE%
echo ------------------------------------------------------ > "%LOGFILE%"
echo Advanced CHKDSK Log - Baslangic Tarihi: %date%  %time% >> "%LOGFILE%"
echo ------------------------------------------------------ >> "%LOGFILE%"

:: WMIC komutu ile NTFS sürücüleri tespit et ve her birini işle
for /f "skip=2 tokens=1,2 delims=  " %%A in ('wmic logicaldisk get Caption^,FileSystem ^| find "NTFS"') do (
    echo ------------------------------------------------------
    echo Sürücü %%A taraniyor...
    echo ------------------------------------------------------ >> "%LOGFILE%"
    echo Sürücü %%A taraniyor... >> "%LOGFILE%"
    chkdsk %%A: /f /r >> "%LOGFILE%"
    echo Sürücü %%A taramasi tamamlandi.
    echo Sürücü %%A taramasi tamamlandi. >> "%LOGFILE%"
    echo.
    pause
)

echo ===========================================
echo  Tum NTFS suruculer icin tarama tamamlandi.
echo  Tum NTFS suruculer icin tarama tamamlandi. >> "%LOGFILE%"
pause

Betik Hakkında Detaylı Açıklama

1. Zaman Damgası ve Log Dosyası Oluşturma

Zaman Damgası:
Betiğin başlangıcında sistemin tarih ve saat bilgileri ayrıştırılarak, log dosyasının adında kullanılacak zaman damgası oluşturuluyor. Bu sayede her çalıştırma için benzersiz bir log dosyası oluşturulur.
Log Dosyası:
%~dp0 ifadesi betiğin bulunduğu dizini belirtir. Oluşturulan log dosyası, betiğin çalıştığı klasöre kaydedilecek ve tüm chkdsk çıktıları bu dosyaya yazılacaktır. Böylece, hata ya da sonuçlar sonradan incelenebilir.

2. NTFS Sürücülerinin Tespiti

WMIC Kullanımı:
wmic logicaldisk get Caption,FileSystem komutu, sistemdeki tüm mantıksal disklerin sürücü harflerini ve dosya sistemlerini listeler. Bu listeden find "NTFS" ile yalnızca NTFS formatındaki sürücüler filtrelenir.
For Döngüsü:
for /f döngüsü, elde edilen liste üzerinde gezerek her sürücü için chkdsk işlemini uygular. skip=2 seçeneğiyle WMIC’nin çıktı başlık satırları atlanır.

3. CHKDSK Uygulaması ve Loglama

CHKDSK Komutu:
Her NTFS sürücüsü için chkdsk %%A: /f /r komutu çalıştırılır. /f ile dosya sistemi hatalarını onarması, /r ile bozuk sektörleri bulup verileri kurtarma çabası eklenir.
Bu komutun çıktısı log dosyasına eklenir.
Pause Komutu:
Her sürücü tarandıktan sonra kullanıcı onayı için pause komutu eklenmiştir. Böylece, tarama sonuçlarını görmek için her adımda işlemi durdurabilir ve kullanıcı kontrolünde ilerleyebilirsiniz.

4. Sonuç ve Kullanım

Tamamlandığında:
Tüm NTFS sürücüler tarandıktan sonra, betik hem ekranda hem de log dosyasında sürecin tamamlandığını bildirir.
Kullanım Adımları:
1. Notepad veya benzeri bir metin düzenleyicisini açın.
2. Yukarıdaki kodu kopyalayın.
3. Dosyayı Farklı Kaydet seçeneğiyle chkdsk_advanced.bat adıyla, “Tüm Dosyalar (.)” formatında kaydedin.
4. Dosyaya sağ tıklayıp Yönetici olarak çalıştır seçeneğini seçin.
5. İşlem sırasında çıkan “pause” noktalarında ilerlemek için tuşa basarak devam edebilirsiniz.

Bu gelişmiş betik sayesinde, yalnızca NTFS sürücüleriniz taranır, tüm sonuçlar detaylıca log dosyasına kaydedilir ve işlem zaman damgaları ile belgelenir. Böylece, disk sağlığınızı detaylı bir şekilde izleyebilir ve olası sorunları tespit edebilirsiniz.

Etiketler:

Kutay Utku
"Kutay Utku'in Projeleri Ve Notları"