Kutay Utku | "Kutay Utku'in Projeleri Ve Notları"

Linux tabanlı işletim sistemleri, programları yüklemek ve yönetmek için paket yöneticileri kullanır. Debian ve Ubuntu gibi dağıtımlar, .deb uzantılı paketler kullanan APT (Advanced Package Tool) adlı paket yöneticisine sahiptir. Bir sistemde yüklü olan programları görmek, özellikle sistem yönetimi, yazılım denetimi, güncelleme takibi ve güvenlik denetimleri açısından oldukça önemlidir. Debian sistemlerinde bu işi yapmanın birkaç farklı yolu vardır. Bu yazıda, özellikle dpkg ve dpkg-query komutları üzerinden detaylıca açıklamalarda bulunacağız. ✅ 1. dpkg -l — Kurulu Paketlerin Listesini Gösterir dpkg -l 🧠 Ne işe yarar? Bu komut, sistemde kurulu olan tüm .deb paketlerinin listesini ve her biriyle ilgili bazı temel bilgileri verir. 🧱 Çıktı Şu Sütunları İçerir: Desired=Unknown/Install/Remove/Purge/Hold ...

Bu komutun temel amacı, Linux dosya sisteminde yer alan en büyük dosyaları bulmak ve bunları boyutlarına göre sıralayarak ilk 20 tanesini göstermektir. Özellikle disk doluluğu, yer açma ihtiyacı veya sistem temizliği sırasında oldukça işe yarayan bir komuttur. Bu komutu çalıştırarak, sistemde çok fazla yer kaplayan dosyaların tam konumlarını görebilir, gereksizse silebilir ya da taşıyabilirsin. Sistem yöneticileri (sysadmin), bu tür komutları disk yönetimi ve bakım süreçlerinde sıkça kullanır. 🧩 Komutun Parça Parça Açıklaması Şimdi bu uzun komutu parçalara ayırarak ne yaptığını tek tek açıklayalım: sudo find / -type f -exec du -h {} + 2>/dev/null | sort -hr | head -n 20 1. sudo Anlamı: Komutu "superuser"...

Linux'ta masaüstündeki bir klasörü ağ üzerinden paylaşmak için birkaç farklı yöntem vardır. En yaygın yöntem, Samba (Windows ağıyla uyumlu paylaşım sistemi) kullanmaktır. Aşağıda adım adım nasıl yapabileceğini anlatıyorum: 💻 1. Samba Kurulumu (Gerekirse) Samba yüklü değilse, önce kurman gerekiyor. Terminali açıp aşağıdaki komutu gir: Ubuntu/Debian: sudo apt update sudo apt install samba Fedora: sudo dnf install samba Arch: sudo pacman -S samba 📁 2. Paylaşmak İstediğin Klasörü Hazırla Örneğin: Masaüstünde Paylasim adında bir klasör olduğunu varsayalım. Dosya Yöneticisi'nden: Masaüstü → Paylasim klasörüne sağ tıkla “Özellikler” > “Paylaşım” sekmesine git “Bu klasörü paylaş” kutusunu işaretle Gerekirse bir paylaşım adı ver (örneğin: Paylasim) “Diğer kullanıcılar yazabilsin” seçeneğini de aktif edebilirsin Not: Bazı sistemlerde bu paylaşım arayüzü görünmeyebilir; bu durumda elle...

Linux komut satırında ls komutu, kullanıcıların dizinlerdeki dosya ve klasörleri listelemelerini sağlayan temel bir araçtır. Ancak ls komutu farklı seçeneklerle kullanılarak dosya bilgilerini daha ayrıntılı ve özelleştirilmiş bir şekilde görüntülemeyi mümkün kılar. İşte ls komutunun yaygın kullanılan seçenekleri ve amaçları: 1. ls Komutu: Temel Kullanım Komut: ls Açıklama: Bu komut, geçerli dizindeki tüm görünür dosya ve dizinleri listeler. ls komutunun temel amacı, yalnızca gizli olmayan dosyaları ve dizinleri görüntülemektir. Kullanıcı, bu komutla sadece normal dosya ve dizin adlarını görebilir. Örnek kullanım: $ ls belgeler yazilim resimler Burada, "belgeler", "yazilim" ve "resimler" dizinleri, çalıştırılan komut sonucu listelenen öğelerdir. 2. ls -a Komutu: Gizli Dosyaları Görüntüleme Komut: ls -a Açıklama: -a...

pwd (Print Working Directory) komutu, Linux ve diğer Unix tabanlı işletim sistemlerinde, geçerli çalışma dizininin yolunu (path) ekrana basmak için kullanılır. Bu, özellikle terminal veya komut satırında çalışırken, bulunduğunuz dizini belirlemek, dosya yolunu görmek ve daha iyi bir dizin yönetimi sağlamak için kritik bir komuttur. Linux ve Unix tabanlı sistemlerde pwd komutu temel gibi görünse de, sunduğu bilgilerin gücü ve esnekliği, ileri düzey kullanıcılar ve sistem yöneticileri için oldukça değerlidir. pwd Komutunun Temel İşlevi ve Kullanımı: Linux komut satırında çalışırken bulunduğunuz dizini görüntülemek için kullanabileceğiniz en temel komutlardan biridir. Basitçe, komut satırına pwd yazdığınızda, aktif olarak bulunduğunuz dizinin mutlak yolunu (absolute path)...

İnternetten video ve ses indirmek için güvenilir bir sunucuya mı ihtiyacınız var? Bu rehberde, tamamen kendi kontrolünüzde olan bir YouTube MP3 / MP4 indirici sunucusunu nasıl kurabileceğinizi adım adım anlatıyoruz. 🚀 Neden Kendi Sunucunuzu Kurmalısınız? YouTube içeriklerini üçüncü taraf araçlara güvenmeden, hızlı ve güvenli şekilde indirmenin en iyi yolu kendi sisteminizi kurmaktır. Üstelik: Reklamsız ve güvenli MP3 ve tüm çözünürlüklerde MP4 desteği Tamamen size ait, sınırsız kontrol 🛠️ Gereksinimler Bir Linux sunucu (Ubuntu 22.04 veya benzeri) root yetkileri Alan adı (isteğe bağlı) veya IP adresi Apache + PHP kurulumu 1️⃣ yt-dlp Kurulumu Öncelikle, yt-dlp indirme aracını sisteminize kurun: cd /home wget https://github.com/yt-dlp/yt-dlp/releases/download/2025.06.09/yt-dlp chmod +x yt-dlp sudo cp yt-dlp /usr/bin/yt-dlp sudo mv yt-dlp /usr/local/bin/yt-dlp 🔍 En güncel sürüm:yt-dlp Releases Kurulum...

LNAV, Linux tabanlı sistemlerde log dosyalarını görüntülemek, analiz etmek ve yönetmek için kullanılan güçlü bir araçtır. Temel amacı, log dosyalarını kolayca okuyup anlamlı bir şekilde sunmak, kullanıcıların log dosyalarını hızlıca incelemelerine ve sorunları çözmelerine yardımcı olmaktır. "Logfile Navigator" ismi, bu aracın temel işlevini açıkça tanımlar: kullanıcılara log dosyalarını navigasyon yaparak daha etkili bir şekilde inceleme imkanı sunar. LNAV, komut satırı üzerinden çalışan bir araçtır ve genellikle sistem yöneticileri ve geliştiriciler tarafından kullanılır. Log dosyalarındaki veriyi hızlıca sorgulama, filtreleme ve görselleştirme gibi işlevlerle zamandan tasarruf sağlar. Bu yazıda, LNAV’ı nasıl kuracağınızı, nasıl kullanacağınızı ve sistemlerdeki güvenlik yönlerini ele alacağız. LNAV’ın Kurulumu ve Kullanımı Kurulum...

Ev ağınızda kimler bağlı? Misafir ağınıza izinsiz bir cihaz sızmış olabilir mi? Yoksa sistem yöneticisi olarak şirket ağındaki tüm cihazları hızlıca görmek mi istiyorsunuz? İşte bu gibi durumlar için Netdiscover, terminal üzerinden çalışan ve yerel ağınızdaki cihazları tespit eden etkili bir ağ keşif aracıdır. Karmaşık komutlara gerek kalmadan IP adreslerini, MAC adreslerini ve cihaz üreticilerini listeleyebilirsiniz. 🔧 Netdiscover Nedir? Netdiscover, yerel ağınızda ARP (Address Resolution Protocol) taraması yaparak ağa bağlı cihazları bulur. Herhangi bir arayüze bağlı olduğunuzda, o ağda kimlerin aktif olduğunu hızlıca gösterir. 📦 Netdiscover Kurulumu Debian tabanlı sistemlerde (Ubuntu, Kali Linux vb.) kurulum oldukça basittir: sudo apt update sudo apt install netdiscover Kurulum tamamlandıktan sonra terminalden...

Linux işletim sisteminde her dosya ve dizinin belirli izinleri vardır. Bu izinler, sistem güvenliğinin temel taşlarından biridir. ls -l komutu ile görüntülenen bu izinler, kimlerin hangi işlemleri yapabileceğini belirler. ls -l Çıktısının Detaylı Analizi Örnek çıktı: drwxr-xr-x 2 shum staff 4096 Jan 16 14:07 public_html İlk Karakter (Dosya Türü): - : Normal dosya d : Dizin l : Sembolik bağlantı c : Karakter aygıtı b : Blok aygıtı s : Soket p : İsimli boru (named pipe) İzin Grupları (3x3 karakter): İlk 3 karakter: Kullanıcı (owner) izinleri Sonraki 3: Grup izinleri Son 3: Diğerleri (others) için izinler Hard Link Sayısı: Dosyanın kaç farklı isimle erişilebildiğini gösterir Dizinlerde bu sayı, içerdiği alt...

İnternet bağlantısında yavaşlama, kopma veya bazı sitelere erişememe gibi sorunlar yaşadığınızda, bu durumun kaynağını bulmak çoğu zaman zordur. Böyle bir durumda, bağlantının nerede takıldığını veya hangi noktada sorun yaşandığını anlamanızı sağlayacak araçlardan biri de mtr komutudur. Bu komut sayesinde, internete ulaşma sürecinizde hangi sunuculardan geçtiğinizi ve bu sunucularla olan iletişiminizin sağlıklı olup olmadığını detaylı bir şekilde görebilirsiniz. 📌 mtr Komutu Nedir? mtr (My Traceroute), hem ping hem de traceroute komutlarının birleşimi olarak çalışır. Yani bir hedef IP adresine ya da web sitesine doğru giderken, geçtiğiniz tüm ağ noktalarını (router) gerçek zamanlı olarak tarar ve her bir noktada yaşanan gecikmeleri (latency) ve paket...