Kutay Utku

"Kutay Utku'in Projeleri Ve Notları"

Linux sistemlerinde zamanla birçok süreç çalışabilir ve bazıları yüksek bellek tüketebilir. Bu, sistemin yavaşlamasına ve kaynakların tükenmesine neden olabilir. Neyse ki, Linux işletim sistemleri, bellek tüketimini izlemek ve yüksek bellek kullanan süreçleri belirlemek için güçlü komutlar sunar. Bu yazıda, Linux sisteminde en fazla bellek tüketen ilk 10 süreci bulmak için kullanılan komutları detaylı olarak ele alacağız.

1. ps Komutu ile Yüksek Bellek Tüketen Süreçleri Görüntüleme

Linux’taki ps komutu, çalışan süreçler hakkında bilgi almak için yaygın olarak kullanılan bir araçtır. Bu komut, özellikle belirli süreçlerin bellek kullanımı gibi detayları listelemek için kullanılabilir. Eğer yüksek bellek tüketen süreçleri görmek istiyorsanız, şu komutu terminalde çalıştırabilirsiniz:

ps -eo pid,cmd,%mem,%cpu --sort=-%mem | head

Bu komut şu şekilde çalışır:

• -eo pid,cmd,%mem,%cpu: Bu seçenekler, işlem kimliği (PID), işlem komutu, bellek kullanımı yüzdesi (%mem) ve CPU kullanımı yüzdesini (%cpu) gösterir.
• --sort=-%mem: Bu, süreçlerin bellek kullanımı (%mem) açısından azalan sırayla sıralanmasını sağlar.
• | head: Bu, çıktıyı yalnızca ilk 10 satırla sınırlamak için kullanılır, yani yalnızca en fazla bellek kullanan ilk 10 süreci gösterir.

Örnek: ps Komutunun Çıktısı

Aşağıda, ps komutunu çalıştırarak elde edilen bir örnek çıktı yer almaktadır:

ps -eo pid,cmd,%mem,%cpu --sort=-%mem | head

Çıktı:

  PID CMD                         %MEM %CPU
 1234 /usr/lib/firefox/firefox    20.1  15.4
 5678 /usr/lib/libreoffice/program 15.3   9.5
 2345 /usr/bin/gnome-shell        10.5   7.2
 3456 /usr/bin/python3            8.2    6.1
 4567 /usr/bin/vlc               6.5    4.0
 7890 /usr/bin/xdg-desktop-portal 4.5    2.9
 1357 /usr/bin/nautilus           3.7    1.2
 2468 /usr/bin/gnome-terminal     3.4    2.1
 3579 /usr/bin/jetbrains          2.9    3.5
 4680 /usr/lib/gimp/gimp          2.6    1.8

Yukarıdaki çıktı, sistemdeki en fazla bellek kullanan 10 süreci ve bunların bellek ve CPU kullanım yüzdelerini göstermektedir.

2. top Komutu ile Bellek Kullanımını İzleme

Bir diğer yöntem, top komutunu kullanarak yüksek bellek kullanan süreçleri izlemektir. top, dinamik olarak çalışan süreçleri ve kaynak kullanımını gösterir, bu nedenle anlık bellek ve CPU kullanımını izlemek için oldukça faydalıdır.

1. Bir terminal açın.
2. top komutunu yazın ve Enter tuşuna basın.
3. top ekranında, süreçleri bellek kullanımına göre sıralamak için Shift + M tuşlarına basın. Bu, tüm süreçleri bellek kullanımına göre sıralar, en fazla bellek tüketen süreç en üstte olacaktır.

top Komutunun Çıktısı

top komutunu çalıştırarak elde edilen örnek bir çıktı şu şekilde olabilir:

top - 10:45:22 up  2:30,  2 users,  load average: 0.32, 0.18, 0.11
Tasks: 135 total,   2 running,  133 sleeping,   0 stopped,   0 zombie
%Cpu(s): 12.3 us,  5.4 sy,  0.0 ni, 81.2 id,  1.1 wa,  0.0 hi,  0.0 si,  0.0 st
MiB Mem :  16384.0 total,   4602.8 free,   4532.2 used,   7249.0 buff/cache
MiB Swap:   2048.0 total,   2048.0 free,      0.0 used.   10601.8 avail Mem

  PID USER      PR  NI    VIRT    RES    SHR S %CPU %MEM     TIME+ COMMAND
 1234 root      20   0  798.7m  310.5m  42.3m S  15.4  20.1   1:04.45 firefox
 5678 user      20   0  3.2g   1.5g    340m S   9.5  15.3   1:09.22 libreoffice
 2345 user      20   0  1.6g   1.1g    80m  S   7.2  10.5   0:50.35 gnome-shell
 3456 user      20   0  1.2g   500m    50m  S   6.1   8.2   0:25.56 python3
 4567 user      20   0  500m    420m    50m  S   4.0   6.5   0:20.48 vlc
...

Bu ekranda, en fazla bellek kullanan süreçler sıralı olarak listelenmiştir. top komutunu kullanarak dinamik şekilde anlık bellek kullanımını izleyebilirsiniz.

3. Yüksek Bellek Tüketimi Olan Süreçleri Yönetme

Yüksek bellek tüketen süreçleri bulduktan sonra, bu süreçlerin performansınızı nasıl etkilediğini değerlendirebilir ve gerekirse bu süreçleri sonlandırabilirsiniz. top komutunun içinden bir süreci sonlandırmak için, ilgili PID’yi seçip k tuşuna basarak bir işlem gönderebilir ve ardından o işlemi durdurabilirsiniz.

Sonuç

Bu rehberde, Linux sisteminizde yüksek bellek tüketen süreçleri nasıl bulabileceğinizi öğrendiniz. ps ve top komutlarını kullanarak bellek tüketimini izlemek, sisteminizin performansını optimize etmek için önemli bir adımdır. Bu komutları düzenli olarak kullanarak sisteminizin bellek kullanımını izleyebilir ve gerektiğinde müdahale edebilirsiniz. Bu yöntemler, Linux sisteminizin verimli çalışmasını sağlamaya yardımcı olacaktır.