Kutay Utku

"Kutay Utku'in Projeleri Ve Notları"

Linux işletim sisteminde uname -a komutu, sistemin çekirdek (kernel) ve donanım bilgilerini gösterir. "uname" (Unix Name) komutu, UNIX türevi sistemlerde kullanılan bir yardımcı programdır ve -a parametresiyle birlikte çalıştırıldığında tüm mevcut bilgileri tek satırda sunar.

uname -a Çıktısının Açıklaması

Örnek bir uname -a çıktısı:

Linux myhostname 5.15.0-83-generic #92-Ubuntu SMP Tue Aug 22 10:51:53 UTC 2023 x86_64 x86_64 x86_64 GNU/Linux

Bu çıktıdaki bölümleri tek tek inceleyelim:

Linux → İşletim sistemi çekirdeğinin adı. Çoğu Linux sisteminde bu kısım "Linux" olarak görünür. myhostname → Bilgisayarın sistem adı (hostname). 5.15.0-83-generic → Kullanılan Linux çekirdeğinin versiyonu. 5.15.0 → Çekirdek ana sürümü 83-generic → Dağıtıma özel derleme bilgisi (Ubuntu gibi dağıtımlarda "generic" ibaresi sık görülür) #92-Ubuntu SMP Tue Aug 22 10:51:53 UTC 2023 → Çekirdeğin derleme bilgileri. #92 → Derleme numarası Ubuntu → Kullanılan dağıtım (Ubuntu) SMP → Symmetric Multi-Processing (SMP),...

PuTTY üzerinden VPS (Sanal Özel Sunucu) bağlantısı sırasında yaşanan kopmaları önlemek için bazı ayarlar yapmanız gerekebilir. Özellikle uzun süreli işlemler gerçekleştirirken veya bağlantınızı sürekli açık tutmanız gerektiğinde, belirli aralıklarla sunucuya küçük sinyaller göndererek bağlantının kesilmesini engelleyebilirsiniz. Bu yazıda, PuTTY üzerinden Keep-Alive (Bağlantıyı açık tutma) özelliğini nasıl etkinleştirebileceğinizi ve bu ayarın bağlantınız üzerindeki olumlu etkilerini detaylı bir şekilde anlatacağız.

Bağlantı Kopma Sorununun Sebebi Nedir?

SSH bağlantıları, uzun süre aktif olmadığında sunucu veya ağ yönlendiricileri tarafından zaman aşımına uğrayarak kesilebilir. Bu, özellikle uzun süre işlem yapılmadığında, yüksek güvenlikli sunucularda, veya belirli bir zaman diliminde veri trafiği oluşturulmadığında yaşanan yaygın bir sorundur. Sunucular ve ağ yönlendiricileri, boşta kalan bağlantıları otomatik olarak sonlandırarak gereksiz kaynak kullanımını azaltmayı amaçlar. Ancak bu durum, SSH üzerinden çalışırken ya da uzun süren işlemler gerçekleştirirken ciddi kesintilere sebep olabilir.

Örneğin:

Sunucuya bir komut verdiniz ancak yanıt almanız uzun sürüyor....

Microsoft Edge, Microsoft tarafından geliştirilen hızlı ve güvenli bir internet tarayıcısıdır. Linux platformlarında da kullanılabilir ve Ubuntu kullanıcıları için kolayca kurulabilir. Microsoft Edge, Chromium tabanlı bir tarayıcı olup, hızlı, güvenli ve modern özelliklere sahiptir. Bu rehberde, Microsoft Edge’in Ubuntu'ya nasıl kurulacağını, nasıl kullanılacağını ve gerektiğinde nasıl kaldırılacağını anlatacağım.

Gereksinimler

• Ubuntu yüklü bir sistem
• İnternet bağlantısı

Microsoft Edge Kurulum Adımları

1. Microsoft GPG Anahtarını İndirme ve Kurulum

Microsoft'un resmi yazılım paketlerinin doğruluğunu kontrol edebilmek için, önce Microsoft’un GPG anahtarını sisteme eklememiz gerekiyor. Bunun için terminalde şu komutu çalıştırın:

curl https://packages.microsoft.com/keys/microsoft.asc | gpg --dearmor > microsoft.gpg

Bu komut, Microsoft’un yazılım paketlerini doğrulamak için gereken GPG anahtarını indirir.

2. GPG Anahtarını Sisteminizdeki Güvenilir Anahtarlar Listesine Ekleme

İndirilen anahtarı,...

LibreOffice, Microsoft Office’in sunduğu işlevselliği ücretsiz ve açık kaynaklı bir şekilde sunan güçlü bir ofis paketidir. Belge düzenleme, hesap tablosu oluşturma ve sunum hazırlama gibi günlük ofis işlerinizi kolayca yapabileceğiniz bu yazılım, Ubuntu gibi Linux dağıtımlarında da rahatlıkla kullanılabilir. Ubuntu kullanıcıları için, LibreOffice'i kurmak oldukça basittir ve bu rehberde, adım adım nasıl kurulum yapabileceğinizi, uygulamaları nasıl kullanabileceğinizi ve gerektiğinde nasıl kaldırabileceğinizi anlatacağım.

LibreOffice’i kurarken, çoğu zaman Ubuntu'nun varsayılan yazılım depolarındaki sürümler eski olabilir. Bu nedenle, LibreOffice'in daha yeni sürümlerini içeren PPA (Personal Package Archive) kullanarak kurulum yapmanız önerilir. PPA, yazılımın en güncel sürümünü almanızı sağlar ve kurulum oldukça basittir.

Gereksinimler

Kurulum öncesinde aşağıdaki gereksinimlere sahip olmanız gerekmektedir:

• Ubuntu yüklü bir bilgisayar veya sanal makine
• İnternet Bağlantısı: PPA üzerinden yeni sürüm indirileceği için aktif bir internet bağlantısı gereklidir
• Temel terminal (komut satırı) bilgisi ve Ubuntu sistemine aşinalık

...

swapspace, Linux sistemlerinde belleğin yetersiz olduğu durumlarda disk alanını geçici bellek alanı (swap alanı) olarak kullanabilen bir araçtır. Bu araç, RAM (bellek) yetersiz kaldığında, disk üzerinde bir "swap" alanı oluşturur ve böylece sistemin daha fazla bellek gereksinimini karşılamak için disk alanını geçici olarak kullanmasını sağlar. Bu işlem, RAM'e ek olarak sanal bellek alanı sağlar ve sistemin stabil çalışmasını sürdürebilir. Ancak, swap alanının kullanımı, özellikle disk hızının RAM'den çok daha yavaş olması nedeniyle, sistemin genel performansını düşürebilir. Bu nedenle, swap alanı genellikle sadece acil durumlar için kullanılır.

Not: swapspace, belirli bir amaç için kullanılabilir, ancak yeni bir şey değildir. Yani "yenilebilir" veya "içilebilir" değil, teknik bir yazılım paketidir. 🙂

2. swapspace Ne İşe Yarar?

Bellek Yönetimi: RAM'in yetersiz olduğu durumlarda, swapspace RAM'e ek olarak disk alanını kullanarak sistemin daha fazla bellek gereksinimlerini karşılar. Sistemin Stabilitesi: Bellek tıkanıklığı veya aşırı bellek kullanımı durumlarında, sistem çökmeden swap alanı...

Linux, sistem performansını izlemek için güçlü araçlar sunar, özellikle bellek ve CPU kullanımı açısından. Performans sorunlarını giderirken, yüksek bellek ve CPU kullanan süreçleri tespit etmek önemlidir. Sistemde çalışan süreçler hakkında bilgi almak ve bunları filtreleyerek sıralamak için ps, top gibi önceden yüklenmiş sistem araçlarını kullanabilirsiniz. Bunun dışında htop, vmstat gibi dış araçlar da kullanılabilir. Her bir araç, farklı avantajlar sunar.

Bu yazıda, Linux'ta yüksek bellek ve CPU tüketen süreçleri tespit etmek için basit komutlar kullanılacaktır.

1. ps Komutunu Kullanarak En Çok Bellek ve CPU Kullanan Süreçleri Bulma

ps komutu, çalışan süreçler hakkında bilgi gösteren çok yönlü bir araçtır. Çıktıyı kolayca filtreleyebilir ve belirli kriterlere göre sıralayabilirsiniz.

Bellek Kullanımına Göre Sıralama:

En yüksek bellek kullanımına sahip ilk 10 süreci listelemek için şu komutu kullanabilirsiniz:

ps -eo pid,cmd,%mem,%cpu --sort=-%mem | head

...

EPEL (Extra Packages for Enterprise Linux), Fedora Projesi tarafından geliştirilen ve Red Hat Enterprise Linux (RHEL) tabanlı dağıtımlar için ek paketler sunan bir depodur. RHEL, CentOS, AlmaLinux, Fedora gibi dağıtımlar için resmi olmayan ancak güvenli ve güncel yazılım paketlerini içerir. EPEL, esas olarak "Enterprise" seviyede kullanılabilecek yazılımlar sağlar ve bu yazılımlar genellikle RHEL ve türevlerinde yer almaz. Bu nedenle, EPEL kullanmak, sisteminize daha geniş bir yazılım yelpazesi sunar.

EPEL Ne İşe Yarar?

EPEL, Red Hat Enterprise Linux (RHEL) tabanlı sistemler için ek yazılım paketleri sunar. RHEL, CentOS, AlmaLinux ve Fedora gibi sistemler genellikle daha kararlı, fakat sınırlı yazılım depolarına sahiptir. EPEL, bu sistemlerin yazılım paketlerinin kapsamını genişletir. Yani, RHEL tabanlı bir sistemde EPEL kurulumu ile, birçok yeni yazılım paketini doğrudan yum veya dnf aracılığıyla yükleyebilirsiniz.

EPEL Neden Kullanılır?

Genişletilmiş Yazılım Yelpazesi: EPEL, RHEL tabanlı sistemlere, Red Hat'in resmi depolarında yer...

Linux sistemlerinde zamanla birçok süreç çalışabilir ve bazıları yüksek bellek tüketebilir. Bu, sistemin yavaşlamasına ve kaynakların tükenmesine neden olabilir. Neyse ki, Linux işletim sistemleri, bellek tüketimini izlemek ve yüksek bellek kullanan süreçleri belirlemek için güçlü komutlar sunar. Bu yazıda, Linux sisteminde en fazla bellek tüketen ilk 10 süreci bulmak için kullanılan komutları detaylı olarak ele alacağız.

1. ps Komutu ile Yüksek Bellek Tüketen Süreçleri Görüntüleme

Linux'taki ps komutu, çalışan süreçler hakkında bilgi almak için yaygın olarak kullanılan bir araçtır. Bu komut, özellikle belirli süreçlerin bellek kullanımı gibi detayları listelemek için kullanılabilir. Eğer yüksek bellek tüketen süreçleri görmek istiyorsanız, şu komutu terminalde çalıştırabilirsiniz:

ps -eo pid,cmd,%mem,%cpu --sort=-%mem | head

Bu komut şu şekilde çalışır:

-eo pid,cmd,%mem,%cpu: Bu seçenekler, işlem kimliği (PID), işlem komutu, bellek kullanımı yüzdesi (%mem) ve CPU kullanımı yüzdesini (%cpu) gösterir. --sort=-%mem: Bu, süreçlerin...

Zamanla, sisteminizdeki APT önbelleği, özellikle büyük paketlerin indirildiği durumlarda, önemli miktarda disk alanı kaplayabilir. APT, paketleri indirip kurduktan sonra, bu paketlerin dosyalarını /var/cache/apt/archives klasöründe depolar. Bu dosyalar, genellikle kurulum sonrasında bir daha kullanılmazlar ve sistemin gereksiz yere disk alanını işgal etmeye devam eder. Neyse ki, APT önbelleğini temizlemek oldukça basittir. Bu rehberde, APT önbelleğini nasıl temizleyebileceğinizi ve sisteminizde daha fazla disk alanı nasıl elde edebileceğinizi adım adım anlatacağız.

Adım 1: APT Önbellek Boyutunu Kontrol Etme

APT önbelleğini temizlemeye başlamadan önce, ne kadar alan kapladığını görmek için önbellek boyutunu kontrol edebilirsiniz. Bu, ne kadar alandan kurtulacağınızı görmek için faydalı olabilir. Terminali açın ve aşağıdaki komutu çalıştırın:

sudo du -sh /var/cache/apt

Bu komut, APT önbellek klasörünün toplam boyutunu gösterecektir. Örneğin, eğer önbellek boyutu birkaç GB'a kadar çıkmışsa, bu sisteminizde önemli bir disk alanı tüketiyor demektir.

Adım 2:...

Terminal geçmişi, Linux veya Unix tabanlı sistemlerde, kullanıcıların çalıştırdığı komutların kaydını tutar. Bu, özellikle sonradan tekrar kullanmak üzere komutları hatırlamak için faydalıdır, ancak bazı durumlarda güvenlik veya gizlilik sebepleriyle geçmişin temizlenmesi gerekebilir. Örneğin, önemli dosyalarla çalışırken, parola girerken veya kişisel verilerle işlem yaparken, geçmişin silinmesi istenebilir. Terminal geçmişi, her oturumdan sonra .bash_history dosyasına kaydedilir, bu nedenle geçmişin temizlenmesi gerekebilir.

Aşağıda, terminal geçmişini temizlemek için kullanabileceğiniz çeşitli yöntemleri ve bu yöntemlerin nasıl çalıştığını açıklayacağız.

1. history -c Komutu: Tüm Geçmişi Temizlemek

history -c komutu, geçerli terminal oturumundaki tüm geçmişi temizler. Bu, terminal geçmişini sıfırlamak için en basit ve hızlı yöntemdir.

history -c

Bu komut, yalnızca aktif terminal oturumundaki komutları siler. Dikkat: Terminali kapatıp yeniden açtığınızda geçmiş yeniden kaydedilebilir. Yani, bu komut sadece o anki oturumu etkiler.

2. history -d Komutu: Belirli...